Belgien
|
Belgien is n Lound in Wääst-Europa. Ju Haudstääd is Brussel un die Köönich fon dät Köönichriek is Filip. Die Ministerpräsident is siet 2020 Alexander De Croo. Dät Lound lait twiske ju Noudsee, un do Ardennen un gränset an do Niederlounde, Düütsklound, Luxembuurich un Frankriek. Truch ju desäntroale Ferwaltenge rakt et naist ju nationoale Regierenge uk tjo Regionen (Flandern, Wallonien un Brüssel) un ne niederloundiske, franske un düütske Meenskup.
Geskichte
BeoarbaidjeDie Nome 'Belgien' kumt fon Gallia Belgica, ne römiske Provinz in dät Noude fon Gallien. Foar ju römiske Invasion in't 1. Jierhunnert f.Chr. woonden do Belgae in disse Region. Do Belgae wieren ferskeedene bestuude uut germaniske un keltiske Befoulkengsgruppen. Do keltiske Gruppen wuuden in dän Loop fonne Tied romanisiert.
Do germaniske frankiske Stomme wuuden in't 5. Jierhunnert touhoopebroacht unner ju Heerskup fon do merowingiske Köönige. In't 8. Jierhunnert wuude dät Köönichriek fon do Franken n Kaiserriek, dät sonaamde Frankiske Riek. 843 wuude truch dän Ferdraach fon Verdun dät Frankiske Riek apdeeld in tjo Stukke, Belgien liech tou disse Tied in't Middelfrankiske Riek un deels in dät Aastfrankiske Riek.
In't Leetmiddeloaler wuuden do flämiske un italieniske Stääden do wichtichste Hondelsregion fon gans Europa. In Flandern waas ju Doukinsdustrie heel groot. Do ferskeedene Gebiete keemen 1477 unner dät Huus Burgund, wät fon do Habsburger äärwet wuude. 1555/56 wuude dät Riek fon do Habsburger apdeeld in n spoansk un n aastrieksk Deel. Do niederloundiske Provinze, wier Belgien tou heerde, koom bie Spanien.
Die Tachentichjierige Kriech (1568–1648) ferdeelde do Niederlounde in do noudelke fereende Provinze un do suudelke Niederlounde. Do suudelke Niederlounde stuuden unner ju spoanske un aastriekske Ferwaltenge. Disse suudelke Niederlounde wieren ju Basis foar dät modärne Belgien.
Dät revolutionäre Frankriek annektierte twiske 1792 un 1794 do aastriekske Niederlounde, 1795 wuude Belgien n Deel fon ju franske Republik. Ap't Wiener Kongräs (1815) wuude oumoaked dät do belgiske Provinze Deel fon do (noudelke) Niederlounde weese skuulen. Residenzstääd fon'n niederloundiske Köönich wuude Brüssel.
Belgien wuude 1830 uunouhongelk fon do Niederlounde. Leopold wuude Köönich ap'n 21. Juli 1831. Disse Dai wuude Belgiens nationoale Fierdai.
- 1914-1918, Eerste Waareldkriech in Belgien
- 1940-1945, Twäide Waareldkriech in Belgien
Geografie
BeoarbaidjeDie hoochste Bierich fon dät Lound is die Botrange (694 m) in do Ardennen. Do grootste Äien fon Belgien sunt do Yser, Maas un Schelde.
Belgien wäd begränsed fon:
- do Niederlounde in dät Noude,
- Düütsklound un Luxembuurich in dät Aaste,
- Frankriek in dät Suude,
- Groot-Britannien in dät Wääste.
Iendeelenge
BeoarbaidjeIn Belgien rakt et fieuw Provinze in Flandern un fieuw in Wallonien.
- Flandern:
- Wallonien:
Brüssel is neen Provinz, man ju 'Haudstäädregion':
Wirtskaft
BeoarbaidjeDät Bruttoinloundsprodukt pro Kop waas $36.200 in 2007. In 2007 waas 1,1% fon ju ganse Wirtskaft Loundwirtskaft, 24,5% Industrie un 74,4% Tjoonste.