Tjootern (de. Detern) is ne Meente in ju Samtmeente Jümme. Ju wuud fröier as ju noudelke Noabermeente fon Seelterlound reekend. As Roagebierich un Aasterhusen noch tou ju Johanniterkommende Boukeläsk un därmee tou Selterlound heerden, waas Stickhusen n diräkt Noabertäärp fon Seelterlound.

Tjootern
Politik
Buundeslound Läichsaksen
Loundkring Lier
Buurmäster Klaus Dieter Bleeker
Statistieke
Hööchte 3 m. buppe NN
Fläche 43,3 km²
Ienwoonertaal 2.693 (2010)
Befoulkengstichte 62 Ienw. pro km²
Koarte
St. Stephani- un Bartholomäi-Säärke fon Tjootern, wier Widzel tom Brok 1399 fon do Seelter doodhäuwen wuude.
Ju Säärke in Amdorf
Pünte-Fääre bie Amdorf
Ju smäle Brääch uur ju Leda

Tjootern lait noudelk Seelterlound, suudelk Filsum und wäästelk fon dän Loundkring Ammerlound. Tjootern lait an de Jümme. Ju Meente häärd tou ju Samtmeente Jümme. Hier spielde ju Slacht fon Tjootern.

Ferwaltenge

Beoarbaidje

Dät Täärp Tjootern is een fon soogen Täärpe in ju gliek naamde Meente Tjootern, ju 2686 Ienwoonere (31. Dez. 2007) häd. Ieuwenske Tjootern heere fo foulgende Täärpe un Buurskuppe tou ju Meente Tjootern: Amdorf, Neuburg, Stickhusen, Velde, Barge un Deternerlehe.

Ju Meente Tjootern is n Deel fonne Samtmeente Jümme, ju säärm tou dän Loundkring Lier in Läichsaksen heerd. Iewenske Tjootern heere do Meenten Filsum un Nortmoor tou ju Samtmeente Jümme. Sit fon ju Samtmeente is Filsum.

Ap dät Woapen fon Tjootern sunt ju Jümme un ju Buurich Stickhusen tou sjoon.

Dät dät Seelterske sun apaate Foarm fon dän Noome bewoard häd, tjut ap n oolden Kontakt wai. Jan van Dieken (Friesische Blätter 5.2.3 - 1968) fint in sien Familienpoapiere, dät ätter ju Juunreformation noch man säilden hilked wuude twiske dät evangeliske Tjootern un dät roomske Seelterlound.

Die Noome kumt wäil häär fon ooldfräisk *Thiatern < *Thiatarden as Ouleedenge fon n Personenoome *Thiatard of *Thiadhard, die der däälich as groningisk Tjaard, wäästfräisk Ts(j)eard ärskient (oold-Harlingisk Tyarth ätter Cadovius).

Loage an dät oolde Sproakeskeed

Beoarbaidje

Dät Ieuwenskenonner fon Tjootern un Detern tjut deerap wai, dät dät Fräisk-Läichsaksiske Sproakeskeed deer al liech, as in ju Luudgeskichte fräisk th, ia un saksisk d, ê uutnonner geenen, also bie ju Äntstoundenge fon ju Fräiske Sproake, wäil uum dät soogende Jierhunnert. Fergliek uk Kuunder/Tsjonger.

Bauwierke

Beoarbaidje

Bie ju St. Stephani- un Bartholomäi-Säärke fon Tjootern wuud Widzel tom Brok 1399 fon do Seelter doodhäuwen. Uure Wällen bejuchte, dät do Suldoaten fon dän Aartsbiskop fon Bremen, dän Groaf fon Ooldenbuurich un uur him un siene Suldoaten bie Tjootern apluurd hieden. Witzel un siene Suldoaten säikeden Skuts in ju Säärke fon Tjootern. Mon ju Säärke wuud ounstikt un Witzel un siene Suldoaten stikkeden un ferbaadenden.

Pünte-Fääre

Beoarbaidje

Noudelk ju Buurskup Amdorf, tichte bie ju Steede wier ju Jümme in ju Leda lapt, gungt där ju houndbedrieuwene histoorieske Pünte-Fääre uur ju Jümme un ferbiendet Amdorf mäd Wiltshusen, Meente Lier. Ju Fääre wuud al 1562 uurkundelk ärwäänd.

Brääch uur ju Leda

Beoarbaidje

Suudelk Amdorf gungt ju smälste Brääch fon Düütsklound uur ju Leda un ferbiendet Amdorf un Neuburg mäd Lier. Ju Brääch is mon 2,50 Meeter breed un foar Foartjuuge mäd ne Breede fon 1,85 Meeter. Ju häd ne Laangde fon 50 Meeter.

Stickisee

Beoarbaidje

In ju Buurskup Stickhusen lait die Stickisee.

Ferbiendenge ätter buuten

Beoarbaidje
  Commons: Detern – Sammelenge fon Bielden, Filme un Heerdoatäie
 
Meenten un Samtmeenten in Loundkring Lier
 

Meenten
Aastrauderfeen | Borkum | Bunde | Jemgum | Lier | Moormerlound | Rauderfeen | Uplengen | Weener | Westoverledingen
Samtmeenten
Samtmeente Hesel mäd do Meenten Hesel, Brinkum, Firrel, Holtlound, Neukamperfehn un Schwerinstäärp
Samtmeente Jümme mäd do Meenten Tjootern, Filsum un Nortmoor

 
Noabermeenten fon Seelterlound un hiere an Seelterlound gränsede Täärpe un Buurskuppe

 

Noabermeenten
Stääd Ait | Äästerweede (Samtmeente Noudhumling) | Rauderfeen | Aastrauderfeen | Tjootern (Samtmeente Jümme) | Bäärsel
An dät Seelterlound gränsede Täärpe un Buurskuppe
Kamperfeen | Swonnebiergerfoan | Näiskäddel | Burloage | Loangholt | Idafeen | Stickhusen | Aasterhusen | Roagebierich | Elisabethfeen | Reekenfäld

 
Bauwierke in do Fräislounde
 

Säärken
Loangholt | Idafeen | Meente Aastrauderfeen | Meente Rauderfeen | Bunde | Veenhusen | Gandersum | Warsingsfehn | Uplengen | Tjootern un Amdorf | Oamde | Hylpen | Grou | Ljouwert | It Hearrenfean
Määlne
Wiendmäälne | Idafeen | Meente Rauderfeen | Burloage | Warsingsfehn
Uur
Aastfräisk Huus | Molkeräi | Ticheläi | Buurich Stickhusen | Steenhuus Bunderhee | Oamse-Speerwierk | Leda-Speerwierk | Woatertouden Oamde | Snitser Woaterpoute | Roadhuus fon Frjentsjer | Ooldehou Ljouwert | Skierstins Feanwâlden | Achmeatouden Ljouwert