Ecuador

República del Ecuador Flaage Woapen Woalspruch: Dios, patria y libertad (uursät: God, Foarslound un Fräiegaid) Nationoalhymne: Salve, Oh Patria Amtssproake Spoansk Haudstääd Quito Stoatsfoarm Republik Gebiet Fläche 283.561 km² km² Ienwoonere (2010) 14.306.876 Munte US-Dollar (USD) Tiedzone UTC -5 Fierdai 9. Oktober un 3. November Loundkode ECU TLD .ec Telefonfoarwoal 593

Ecuador is n Lound in't Wääste fon Suud-Amerikoa. Fon't 15. Jierhunnert oun heerde dät heele Rebät tou dät Riek fon do Inka un fon't 16. Jierhunnert Deel fon't spoanske Kolonioalriek, eer Groot-Kolumbien uum 1820 tou sien Uunouhongegaid roakede, wier Ecuador sowät tjoon Jiere tou heerde. Ap dän 13. Moai 1830 moakede sik Ecuador uunouhongich fon Groot-Kolumbien.

Geografie

Noaberlounde

Do Noaberlounde fon Equador sunt:

• Kolumbien in dät Noude
• Peru in dät Aaste un Suude

Koarte

Relief-Koarte fon Equador

Loundskuppelke Iendeelenge fon Ecuador

Ecuador lait oun ju Pazifik-Kuste fon Suud-Amerikoa. Duusend Kilomeetere foar ju Kuste lääse do truch Vulkoanismus äntsteene Galapagos-Ailounde, do uk noch tou Ecuador heere. Jo sunt foar hiere Biodiversität bekoand.

Dät Fäästlound deelt sik in do tjo Berieke Costa (Kuste), Sierra (Bierichlound fon do Anden un Oriente (dät Aaste in ju Amazonas-Niede):

Die wäästelke Kusten-Beriek (Costa) fon't Fäästlound bestoant uut Swämlound un minner hooch Bierichlound. Een wichtige Äi in düt Rebät is die Río Guayas. In dät Noude is die Kusten-Beriek tropisk, in dät Suude druuger.

Midde truch dät Lound lukt sik fon't Noude ätter't Suude dät Bierichlound (Sierra) fon do Anden mäd stäärken Vulkoanismus. Deer lait uk die Chimborazo, die hoochste Bierich fon dät Lound (6310 Meetere). Ap ne Hööchte fon 2.850 Meetere lait in do Anden ju Haudstääd Quito, ju is somäd ju hoochstlaine Haudstääd fon ju Waareld.

In dät Aaste (Oriente) lait ju tän besiedelde Amazonas-Niede mäd Tropisken Rienwoold. Tou ju Äi Amazonas sälwen häd Ecuador sänt dän ferläddene Kriech juun Peru in 1941/1942 naan Tougong moor.

• 
  Galapagos-Hüünenskildpudden ap dät Galápagos-Ailound Santa Cruz
• 
  In dän Kusten-Beriek fon't Fäästlound (Costa)
• 
  Sierra: Een Vikunia foar dän Chimborazo
• 
  Oriente: Amazonisken Rienwoold

Geskichte

Dät Rebät fon Ecuador waas eer dän Kolonioalismus noch fon uunouhongige Indioaner-Foulke bewoond, do deelwiese kultuurellen Kontakt mädnuur hieden. Eerste juun Eende fon't 15. Jierhunnert hääbe do Inka dät heele Lound militärisk iennuumen, man jo wuuden al in't 16. Jierhunnert wier fon do Spoaniere deelsmit. Wilst ju Kolonioaltied noom ju Real Audiencia de Quito dät Rebät ien, wier däälich Ecuador lait. Dät Lound kampede sik unner Simón Bolívar un Antonio José de Sucre in 1821 fräi fon Spoanien un heerde bit 1830 tou Groot-Kolumbien. As dät dan een oain Lound waas, waas dät politisk un territorioal läip instabil. Aalmatou roate dät Putsche un Stoatsstrieke. In't 19. Jierhunnert roate dät wier un wier kuutere Burgerkriege, een Äntwikkelenge, ju ätter ju Midde fon't Jierhunnert truch ju Regierenge fon Gabriel García Moreno foar wäkke Jiere unnerbreeken wäide kuude. In ju Juun-Reaktsjoon slumpede dät Eloy Alfaro oun't Eende fon dät Jierhunnert, eeen eerste radikoalliberoale Regierenge aptougjuchten.