Sproakannernge
Sproakannernge (de. Sprachänderung) is je Ärschienenge dät Sproaken sik mäd der Tied annerje. Foar sun Annernge kon dät ferscheedene Uurseeken reeke.
- Spreekere fon ne Sproake strieuwje bolde immer ätter Fereenfachenge; dät is ne Seeke fon Ekonomie. So wäd ap Seeltersk oafte boald fon hä wie un ko wie, insteede foar "hääbe wie, konnen wie.
- Ienfloud fon n uur Sproake. So wäd foar Seeltersk tjuude oafte düüdje kweeden, sicher truch Ienfloud fon platdüütsk düden.
- Bie Sproakwikselenge wäd ne Sproake uurnuumen truch Spreekere fon n uur Sproake un dät kon wäil moal Ienfloud fon ju Substroatsproake feruurseekje, toun Biespil as doo näie Spreekere sik toufuul Moite reeke mouten uum hiere näie Sproake tou leeren.
- N Biespil deerfon is: wier uur germaniske Sproaken Satse apbaue as Iek gunge ..., boalt dät Ängelske fon I am going .... Dät is ju woudelke Uursättenge fon dät Waliske Rydw i 'n mynd .... Die näie Spreeker hougede dan bloot ju Beegenge fon to be tou leeren un nit ju fon to go un aal do uur Tiedwoude.
- Dät rakt noch fuul Aspäkte fon Sproakannernge, wier noch neen Uurseeken foar fuunen wuuden sunt. Wäkke toanke dan uk wäil an spontoane Drift, dät hat: ne Annernge sunner ätterwiesboare sproakkundelke Gesätsmäitegaid. Dät kuud dan fielicht ju Uurseeke weese fon do groote Luudannerngen wier aal do fräiske Sproaken uutnonner woaksen sunt. Man uk Homonymeflucht wäd as Ärkläärenge deerfoard anfierd.