Bridge

Dissen Artikkel stoant in dät Wikipedia-Review.

Bridge is n Koartenspil foar fjauer Persone. Je twäin sik juunuursittende Spielere bildje ne Monskup, ju der touhoope spielt un as so wäidierd wäd. Der wäide frantsööske Koarten (52 Bleede, sunner Joker) ferwoand.

Siel fon dät Spil is, muugelkst fuul Stiche tou moakjen. In ne eerste Phase (Raitsenge) wäd in n Oard Uutmieneräi fääststoald, wätfoat Poor wofuul Stiche moakje mout un of dät ne Truuffaawe rakt. Ätter dät sik n Poor mäd dät Antällen fon Stichtaal un Truuffaawe truchsät häd, kumt in ju twäide Phase dät Ouspiel fon do Koarten. Haudsiel is foar ju eene Siede, hiere antälde Stichtaal tou beloangjen; ju uur Siede mout dät ätter Muugelkhaid ferhinnerje.

Däälich ferstoant me unner Bridge ju moderne Variante Kontrakt-Bridge, ju sik siet do trüütiger Jiere fon dät twintichste Jierhunnert waareldwied truchsät un hiere Foargungere as Whist wieduut fertroangen häd. Bridge wäd nit bloot in privoaten Kring, man oafte uk in Foarm fon Turnieren spield. Dät Koartengluk is bie n Turnier praktisk sunner Betjuudenge, wieruum Bridge, äänelk as Skach, uk as Sport moaked wäd.

Spilouloop

Faawen bie Bridge
Skuppen (Piek)	Haaten (Coeur)	Ruuten (Karo)	Kleeuwer (Treff)

Bridge wäd mäd dät Frantsööske Blääd spield: 52 Koarten in fjauer Faawen, wierbie Haat as Coeur un Kleeuwer as Treff beteekend wäd. Do bee uur Faawen sunt Skuppen (Piek) un Ruuten. Skuppen un Coeur wäide “Buppefaawen”(uk: Edelfaawen) naamd, Ruuten un Treff sunt do “Unnerfaawen”. Älke Faawe häd 13 Koarten ätter ju Riege:

Oas, Köönich, Doame, Buur, 10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2

Oas, Köönich, Doame, Buur, heete Figuure, Bielden of Honneurs.

Dät Rusten

Do Paatenderskuppe sunt äntweeder fääst od wäide foarhäär truch Lootjen bilded. Do Spielere in ne Paatenderskup gunge junuurnunner an n Disk sitte. Do Spielere wäide wäide mäd do fjauer Heemelsgjuchten Noud, Aast, Suud un Wääst (N, A, S, W) beteekend. Dät NS-Poor spielt juun dät AW-Poor.

Die Deeler misket do Koarten un lät dät Paket fon de gjuchte Juunpaatäi ouhieuwje. Deerap deelt hie do Koarten eenpeld uut bit älken Spieler trättien Koarten häd. Bie dät naiste Spil häd die Spieler links fon dän Deeler disse Apgoawe.

Dät Raitsjen

Dät Raitsjen (aastrieksk dät Lizitierjen) is ju eerste Phase fon dät Spil. Mäd hier wäd fäästlaid:

wäkke Siede wofuul Stiche moakje mout
of dät Truuf rakt un wan ja, wäkke Faawe Truuf is

Bie dät Raitsjen reeke do Spielere in in Klokwiesersin Antällen ou, anfangend mäd dän Deeler. N Spieler kon äntweeder

n Bod oureeke
paasje
dät lääste Bod fon de Juunpaatäai kontrierje
n Kontra fon de Juunpaatäi rekontrierje

N Bod ätter Kontra of Rekontra hieuwet dän lääste ou. Dät Raitsjen eendet, wan tjo Spielere bäätnunner paasje, uutgenuumen dät Raitsjen ounfangt mäd Paas - Paas - Paas. In dissen Fal kricht kricht dän fjooden Spieler noch ju Chance n Bod outoureeken. Skuul hie ieuwenso paasje, dan wäide do Koarten näi ferdeeld. Ju Truuffaawe (blw. Of dät so een rakt) un ju Antaal fon do mindestens tou winnende Stiche wäd truch dät lääste Bod, dän “Kontrakt”, bestimd.

Aal Boode in Bridge
mäd Truuf				sunner Truuf	tou beloangjende Stiche
1♣	1♦	1♥	1♠	1NT	7 Stiche
2♣	2♦	2♥	2♠	2NT	8 Stiche
3♣	3♦	3♥	3♠	3NT	9 Stiche
4♣	4♦	4♥	4♠	4NT	10 Stiche
5♣	5♦	5♥	5♠	5NT	11 Stiche
6♣	6♦	6♥	6♠	6NT	12 Stiche
7♣	7♦	7♥	7♠	7NT	13 Stiche

Dät läichste Bod is 1♣. Die Spieler ferplichtet sik mäd sin Paatender 7 (= 6+1) Stiche mäd Treff as truuf tou moakjen. Dät naiste Bod is 1♦ un ferplichtet tou 7 Stiche mäd Ruuten as Truuf. Der foulgje 1♥, 1♠ un 1NT (No Trump, ferplichted 7 Stiche sunner Truuf, mongs uk mäd 1SA, foar Sans-Atout, beteekend). Ätter 1NT kumt 2♣. 2♣ ferplichted tou 8 (= 6+2) Stiche mäd Treff as Truuf. Dät gungt fääre mäd 2♦, 2♥, 2♠, 2NT, 3♣, 3♦, … , 7♣, 7♦, 7♥, 7♠ un ap eende 7NT (aal 13 = 6 + 7 Stiche, sunner Truuf).

Eenpelde Boode konnen wäägelät wäide. Ap 1♦ kon biespilswiese fluks 1NT (unner Wäägeläiten fon 1♥ un 1♠) foulgje.

Ap n Bod kon altied bloot een haagerwäidich Bod foulgje. Rakt n Spieler t. B. dät Bod fon 2♦ ou, dan sunt fääre in dän Verlauf do Boode 1♣, 1♦, 1♥, 1♠, 1NT un 2♣ nit moor toulät. Ju Raitsenge häd deeruume dän Charakter fon ne Uutmieneräi.

Dät eerste Bod hat Eepenge.

Unner dät Raitsjen mout ju Paatenderskup fersäike, dät Stichpotentioal fon hiere Bleede muugelkst seküür antoutällen. Dät is läip, wan moor Stiche antäld wäide, as leeter in dät Spil moaked wäide. Man dät is uk läip, wan toumin Striche antäld wäide. Uum dit Siel tou beloangjen, tuuskje do Spielere middels dät antällen Informationen uur hier Blääd uut. Ju Information änthaalt normoalerwiese ju antaal fon do Koarten in een of moorere Faawen un ju Antaal an Figuure in dät Blääd. Ju genaue Betjuudengen fon dät Antällen honget ou fon dät foartied ouroate Antällen. Ne systematiske Touhoopefoatenge fon sukke Paatenderskupfereenboarengen wäd Bjoodesystem naamd.

Bidding-Box

Uursproangelk wuud alle Antällen in ju Raitsenge mündelk moaked. Dät is däälifch uk noch muugelk, man do maaste Bridgespielere ferweende “Bidding-Boxe”. Älken Spieler häd n Bidding-Box mäd do 35 Boode un moorere Koarten foar Paas, Kontra un Rekontra. Wan hie an de Riege is, nimt die Spieler uut ju Bidding-Box ju Koarten foar dát wonskede Antällen un lait ju foar sik ap n Disk. In ju foarige Runde ouroate Antälkoarten wäide nit wächholad, man mäd do do näie Koarten deelwiese uurdäkt, man so, dät sichtboar blift wät antäld waas. Eerste ap n Eende fon ju Raitsenge wäide ala Bidding-Koarten wier wächhoald.

Dät Spil

Ätter ju Raitsenge kumt dät Ouspieljen fon do Koarten. Ju Paatäi, ju der dät lääste Bod ouroat häd, mout nu fersäike toumindest ántspreekend fuul Stiche tou moakjen. Die Spieler fon disse Paatäi, die der unner ju Raitsenge ju Truuffaawe (blw. NT) toun eersten Moal naamd häd, wäd toun “Alleenspieler”. Do bee Spielere fon ju uur Paatäi heete “Juunspielere”.

Bie dät Spil jält Faawetwoang, man naan Stich- un naan Truuftwoang.

Die Spieler links fon dän Alleenspieler spielt toun eersten Stich uut. Deerap lait die Paatender fon dän Alleenspieler aal sien Koarten ätter faawen oardend ap dän Disk. Fals et ne Truufkoarte rakt, heere do Koarten fon disse Faawe ätter gjuchts, uurs Piek. Disse nu ap n Disk lääsende Koarten wäide as “Dummy”, “Disk” of “Sträimon” beteekend. Hieren Besitter duur nit sälwen äntskeede, wäkke Koarten hie spielje wol, man mout so mündelke Anwiesengen fon dän Alleenspieler foulgje. Älken Spieler sjucht also ieuwenske sien oaine 13 Koarten uk so 13 Koarten fon dän Disk, wiertruch dät Spil beeter plaand wäide kon as bie uur Koartenspiele.

N Biespil: Ätter ju Raitsenge

Noud	Aast	Suud	Wääst
1?	1	1?	Paas
2?	Paas	4?	Paas
Paas	Paas

mout NS mindestens 10 Stiche mäd Piek as Truuf moakje. Suud wäd Alleenspieler, dan hie häd Piek unner ju Raitsenge toun eersten Moal naamd (bie dät Bod fon 1?). Wääst spielt toum eersten Stich uut, Noud wäd Dummy un lait sien Blääd ap dän Disk.

Uun wonnene un ferläddene Stiche ap Eende beeter tälle tou konnen, lait älken Spieler do Koarten fon komplette Stiche mäd ju Bieldesiede ätter unnern un ju Loangsoakse fon ju Koarte in Gjuchte fon ju oaine Paatenderskup, wan die Stich wonnen waas, un in Gjuchte fon ju juunuurstoundende Paatenderskup, wan die Stich ferlädden waas. Do Koaren fon n Spieler blieuwe deerbie touhoope foar him lääsen, so dät jo sik nit mäd Koarten fon uur Spielere fermiskje.

Oureekenge (Scoring)

Bie ju Oureekenge is alleen ju Antaal fon do Stiche fon älke Paatäi fon Betjuudenge. Punktwäide fon Koarten, do der ju Oureekenge relevant weese skuulen, rakt dät nit. N Spil is fon dän Alleenspieler wonnen, wan hie mindestens so fuul Stiche moaket as ferspreeken in dän Kontrakt, d. h. in dät lääste ouroate Bod. Stiche uurhoop heete “Uurstiche”. Moaket hie minner Stiche, dan wint ju Juunpaatäi. In dissen Fal wäd dät Ferskiel twiske antäld Stichtaal un wuudelk moakede Strichtaal “Faaler” naamd.

Dan rakt et noch dät Konzept fon ju “Gefoarenloage”. Ne Paatäi kon äntweeder “in Gefoar” of “nit in Gefoar” weese. Fjauer Konstellatione sunt muugelk. Do wikselje ätter älke Paatäi ätter n bestimden System:

neen Paatäi in Gefoar
NS in Gefoar, AW nit in Gefoar
NS nit in Gefoar, AW in Gefoar
bee Paatäie in Gefoar

In Gefoar ferhaagerje sik do Prämien foar wonnene Spiele as uk do Stroafe foar ferläddene Spiele. Foar ju Oureekenge is bloot ju Gefoarenloage fon dän Alleenspieler relevant.

Wonnen Spil

Hoalt ju Paatäi fon dän Alleenspieler dän antälden Kontrakt, dan kricht ju deerfoar Stichpunkte un Prämien.

Ju Paatäi kricht foar älke fon dän 7. ou moakeden Stich Stichpunkte. Ju Hööchte is ouhongich fon ju Truuffaawe un of die Kontrakt kontrierd of rekontrierd wuude:

Stichpunkte	nit kontrierd	kontrierd	rekontrierd
Unnerfaawen (♣, ♦)	20	40	80
Buppefaawen (♥, ♠)	30	60	120
NT (7. Stich)	40	80	160
NT (wiedere Stiche)	30	60	120

Uursicht uur do Prämienstappe

1♣	1♦	1♥	1♠	1NT
2♣	2♦	2♥	2♠	2NT
3♣	3♦	3♥	3♠	3NT
4♣	4♦	4♥	4♠	4NT
5♣	5♦	5♥	5♠	5NT
6♣	6♦	6♥	6♠	6NT
7♣	7♦	7♥	7♠	7NT

	Deelkontraktprämie
	Fulspilprämie
	Littikschlemmprämie
	Grootschlemmprämie

Fääre kricht ju Paatäi ferskeedene Prämien. Foulgjende Begriepe wäide ferwoand:

Grootschlemm: 13 Stiche antäld (d. h. 7♣, 7♦, 7♥, 7♠ of 7NT)
Littikschlemm: 12 Stiche antäld (d. h. 6♣, 6♦, 6♥, 6♠ of 6NT)
Fulspil of Manche: Een Spil wierbie do Stichpunkte fon do bie ju Raitsenge “antälde” Stiche mindestens 100 bedreege.
Deelkontrakt: N Spil wierbie do Stichpunkte fon do antälde Stiche minner as as 100 sunt.

Prämien	nit in Gefoar	in Gefoar
Gewinst fon n Deelkontrakt	50	50
Gewinst fon n Fulspil	300	500
Gewinst fon n Littikschlemm	500	750
Gewinst fon n Grootschlemm	1000	1500
Gewinst fon so man n kontrierden Kontrakt	50	50
Gewinst fon so man n rekontrierden Kontrakt	100	100
foar älke Uurstich in n kontrierden Kontrakt	100	200
foar älke Uurstich in n rekontrierden Kontrakt	200	400

Biespiele (Alleenspieler nit in Gefoar):

Ju Summe sät sik touhoope uut Stichpunkte fon do moakede Stiche un Prämien. Stichpunkte fon do antälde Stiche is bloot nöödich foar ju Äntskeedenge, of dät Poor ju Fullspil- of ju Deelkontraktprämie kricht.

Kontrakt	moakede Stiche	Stichpunkte fon do antälde Stiche	Stichpunkte fon do moakede Stiche	Prämien	Summe
3?	11	3 × 30 = 90 (< 100 => Deelkontrakt)	5 × 30 = 150	50 (Deelkontraktprämie)	200
4?	11	4 × 30 = 120 (> 100 => Fulspil)	5 × 30 = 150	300 (Fulspilprämie)	450
6 NT	13	1 × 40 + 5 × 30 = 190 (> 100 => Fullspil)	1 × 40 + 6 × 30 = 220	300 + 500 (Fulspilprämie + Littikschlemmprämie)	1020

Uum do Prämien foar n Fulspil tou kriegen is dät nöödich, do foartied uk tou raitsjen. Raitset n Poor 3P un moaket 11 Stiche, dan häd et wäil genöigend fuul Stiche foar n Fulspil moaked, man nit genouch Stiche antäld un kricht deeruum bloot ju Deelkontraktprämie. Dissen Uumstand moaket Bridge besunners ienleedend, dan dät räkt nit uut mäd stäärke Bleede eenfach fuul Stiche tou moakjen. Do mouten foartied uk antäld wäide. Ap ju uur Siede duur me nit toufuul Stiche antälle.

Ferlädden Spil

Hoalt ju Paatäi fon dän Alleenspieler dän antälde Kontakt nit, dam kricht ju Juunsiede foulgjende Prämien:

Faaler	nit in Gefoar			in Gefoar
	nit kontrierd	kontrierd	rekontrierd	nit kontrierd	kontrierd	rekontrierd
Aan Faaler	50	100	200	100	200	400
Twäin Faalere	100	300	600	200	500	1000
Tjo Faalere	150	500	1000	300	800	1600
Foar älken Faaler fääre	50	300	600	100	300	600

Literatuur

Bernard Ludewig: Bridge für Einsteiger: Regeln, Techniken, Übungen. Falken, Niedernhausen/Ts. 1996, ISBN 3-8068-1691-3.
Joachim Freiherr von Richthofen: Das neue Bridge-Gefühl. Idea, Puchheim 1988, ISBN 3-88793-051-7.
Nico Gardener, Viktor Mollo: Card Play Technique: The Art of Being Lucky. B.T. Batsford, London 1995, ISBN 0-7134-7916-7.
Henry Francis (Hrsg.): The Official Encyclopedia of Bridge. 5. Auflage. American Contract Bridge League, Memphis 1994, ISBN 0-943855-48-9.