17. Januoar
doatum
Die soogentienste Januoar is die soogentienste Dai in dän Gregorioansken Kalänner, somäd blieuwe noch 348 (in Skaltjiere 349) Deege bit tou dät Eende fon't Jier tou.
Geböärnisse Beoarbaidje
- 1793: In ju Frantsööske Revolutsjoon beslut die Nasjonoalkonvent dät Doodesuurdeel fon Köönich Ludwig XVI.
- 1852: Dät Fereende Köönichriek un sowät fieuwduusend Buurenfoamieljen unnerteekenje ju Sand River Convention, ju do Buuren ju Uunouhongegaid in do Rebätte noudelk fon ju Äi Vaal touärkoant (kiek uk ap ju Siede Transvaal!).
- 1944: Mäd ju Slacht uum Monte Cassino oun ju Gustav-Lienje bie dät oolde Klaaster Montecassino begint een fon do loangste un ferlästriekste Slachte fon dän Twäiden Waareldkriech.
- 1945: Uumdät ju Roode Armee naier kumt, begint ju Besättenge unner Richard Baer mäd ju Evakuierenge fon dät KZ Auschwitz-Birkenau.
- 1945: Ju Roode Armee äroobert in dän Twäiden Waareldkriech Warschau, wier tou düsse Tied bienaist neen Moanskene sunt.
- 1946: Die UN-Seekerhaidsräid hoaldt sien eerste Sittenge ou.
- 1991: Die Düütske Buundesdai köärt Helmut Kohl, ätterdät die ju Buundesdais-Köär 1990 wunnen häd, foar dät trääde Moal as Buundekanzler fon Düütsklound, dät eerste Moal ätter ju Wierfereenigenge.
- 1991: Een Allianz unner Fierenge fon do Fereende Stoaten fon Amerikoa gript dän Irak in ju Operation Desert Storm oun, uum Kuwait fon ju irakiske Besättenge tou befräien. Toumäts is uk fon dän 16. Januoar tou leesen, dät kumt fon ju Tied-Ferskuuwenge. Ätter US-Aastkusten-Tied waas dät noch die 16. Januoar säiwends, wilst die Oungriep ätter ju Tied, wier hie begon, ap dän 17. smäidens uum Klok tjo waas.
- 1991: Mäd dän Dood fon sin Foar Olav V. wäd Harald V. die näie Köänich fon Norweegen.
Tou Waareld keemen Beoarbaidje
- 1504: Pius V., Poabst
- 1647: Elisabeth Hevelius, Danziger Astronoominne
- 1706: Benjamin Franklin, US-amerikanischer Stoatsmon un Diplomoat, Pränter, Ferlääser, Skrieuwer, Natuurwietenskupper
- 1899: Al Capone, US-amerikoansken Ferbreeker
- 1901: Elia di San Clemente, seelichspreekene italieenske Nunne
- 1908: Freda Niemann, düütske evangeelske Pestoorske
- 1942: Muhammad Ali, US-amerikoansken Bokser
- 1958: Gabriel Mbilingi, roomsk-kathoolsken Äärts-Biskop fon Lubango in Angola
- 1964: Michelle Obama, US-Amerikoanske Affekoatinne un Wieuwmoanske fon Barack Obama
- 1974: Miriam Rose, düütske evangeelske Theologinne un Hoochskoulkoasterske
Stuurwen Beoarbaidje
- 395: Theodosius I., roomsken Kaiser
- 1329: Rosaline fon Villeneuve, hillich-spreekene frantsööske Kartäuser-Nunne
- 1456: Elisabeth fon Lothringen, Oadelige, Skrieuwerske un Uursätterske
- 1874: Chang un Eng Bunker, noomensreekende siameesiske Twillinge
- 1874: Claude de Perrot, Swaitser evangeelsken Pestoor un Hoochskoulkoaster
- 1961: Patrice Lumumba, kongoleesken Ministerpräsidänt (möärend, Doatum uunseeker)
- 1981: Hugo Aufderbeck, Theologe un Biskop
- 1991: Olav V., norweegisken Köänich
- 2002: Jan Bulank, sorbisken Komponist un Chor-Dirigent
- 2007: Alice Auma, ugandiske Sekten- un Rebellen-Fierderske
- 2012: Phil Bosmans, belgisken Oardens-Gäistelken un Skrieuwer
- 2020: Rahşan Ecevit, turske Skrieuwerske un Politikerske