17. Januoar

Die soogentienste Januoar is die soogentienste Dai in dän Gregorioansken Kalänner, somäd blieuwe noch 348 (in Skaltjiere 349) Deege bit tou dät Eende fon't Jier tou.

Geböärnisse

1793: In ju Frantsööske Revolutsjoon beslut die Nasjonoalkonvent dät Doodesuurdeel fon Köönich Ludwig XVI.
1852: Dät Fereende Köönichriek un sowät fieuwduusend Buurenfoamieljen unnerteekenje ju Sand River Convention, ju do Buuren ju Uunouhongegaid in do Rebätte noudelk fon ju Äi Vaal touärkoant (kiek uk ap ju Siede Transvaal!).
1944: Mäd ju Slacht uum Monte Cassino oun ju Gustav-Lienje bie dät oolde Klaaster Montecassino begint een fon do loangste un ferlästriekste Slachte fon dän Twäiden Waareldkriech.
1945: Uumdät ju Roode Armee naier kumt, begint ju Besättenge unner Richard Baer mäd ju Evakuierenge fon dät KZ Auschwitz-Birkenau.
1945: Ju Roode Armee äroobert in dän Twäiden Waareldkriech Warschau, wier tou düsse Tied bienaist neen Moanskene sunt.
1946: Die UN-Seekerhaidsräid hoaldt sien eerste Sittenge ou.
1991: Die Düütske Buundesdai köärt Helmut Kohl, ätterdät die ju Buundesdais-Köär 1990 wunnen häd, foar dät trääde Moal as Buundekanzler fon Düütsklound, dät eerste Moal ätter ju Wierfereenigenge.
1991: Een Allianz unner Fierenge fon do Fereende Stoaten fon Amerikoa gript dän Irak in ju Operation Desert Storm oun, uum Kuwait fon ju irakiske Besättenge tou befräien. Toumäts is uk fon dän 16. Januoar tou leesen, dät kumt fon ju Tied-Ferskuuwenge. Ätter US-Aastkusten-Tied waas dät noch die 16. Januoar säiwends, wilst die Oungriep ätter ju Tied, wier hie begon, ap dän 17. smäidens uum Klok tjo waas.
1991: Mäd dän Dood fon sin Foar Olav V. wäd Harald V. die näie Köänich fon Norweegen.

Tou Waareld keemen

1504: Pius V., Poabst
1647: Elisabeth Hevelius, Danziger Astronoominne
1706: Benjamin Franklin, US-amerikanischer Stoatsmon un Diplomoat, Pränter, Ferlääser, Skrieuwer, Natuurwietenskupper
1899: Al Capone, US-amerikoansken Ferbreeker
1901: Elia di San Clemente, seelichspreekene italieenske Nunne
1908: Freda Niemann, düütske evangeelske Pestoorske
1942: Muhammad Ali, US-amerikoansken Bokser
1958: Gabriel Mbilingi, roomsk-kathoolsken Äärts-Biskop fon Lubango in Angola
1964: Michelle Obama, US-Amerikoanske Affekoatinne un Wieuwmoanske fon Barack Obama
1974: Miriam Rose, düütske evangeelske Theologinne un Hoochskoulkoasterske

Stuurwen

395: Theodosius I., roomsken Kaiser
1329: Rosaline fon Villeneuve, hillich-spreekene frantsööske Kartäuser-Nunne
1456: Elisabeth fon Lothringen, Oadelige, Skrieuwerske un Uursätterske
1874: Chang un Eng Bunker, noomensreekende siameesiske Twillinge
1874: Claude de Perrot, Swaitser evangeelsken Pestoor un Hoochskoulkoaster
1961: Patrice Lumumba, kongoleesken Ministerpräsidänt (möärend, Doatum uunseeker)
1981: Hugo Aufderbeck, Theologe un Biskop
1991: Olav V., norweegisken Köänich
2002: Jan Bulank, sorbisken Komponist un Chor-Dirigent
2007: Alice Auma, ugandiske Sekten- un Rebellen-Fierderske
2012: Phil Bosmans, belgisken Oardens-Gäistelken un Skrieuwer
2020: Rahşan Ecevit, turske Skrieuwerske un Politikerske