Wierstande
Wierstande sunt Bauelelemente mäd n bestimden elektrisken Wierstand. Do rakt dät in ferskeedene Soarten.
Koolewierstande
Beoarbaidje
In ju Elektronik benöödigje wie oafte Materioale mäd n bestimden Wierstand. Deer kuuden wie fonsälwen Laampen foar bruuke, man do hääbe nit sun loange Lieuwendsduur. Buppedeem houget uk oafte nit soofuul Laistenge deeroun.
Deeruume benutsje wie "Koolewierstande", dät sunt litje keramiske Röiren mäd ne tänne Loage Koole deerap. Ap bee Eenden sit n metallen Hotje dät ju Kooleloage kontaktiert. An do Hotjene sunt dan Träide swaised uum dän Wierstand antousluuten. Oafte sit ne spiroalfoarmige Glusse in de Koole uum dän Wierstand haager tou moakjen.
Do Koolewierstande wäide gewöönelk bruukt in Wäide twiske 10 Ω un 1 Million Ω (uk wäil naamd Megohm un ounroat mäd MΩ). In sun Wierstand duur nit toufuul Laistenge oun, dan uurs wäd hie heet un gungt er stukken. Do grootste Koolewierstande duuren soowät two Watt hääbe un dan rakt et litjere fon 1 W, 1/2 W, 1/4 W, 1/8 W, 1/16 W. Ju Oumeetenge fon sun Wierstand häd also niks tou dwoon mäd dän Wierstandswäid.
Uur Wierstande
Beoarbaidje
Skäl moor Laistenge in n Wierstand oun, dan wäide Träidwierstande bruukt. Dät sunt litje keramiske Röiren wier Metalträid ap wikkeld is, fluch in Spiroalfoarm un sunner sik tou berüürjen. Uur dän Träid sit dan wier n Hatte-beständige Lakkierenge häär. Gans groote konnen wäil 100 Watt feroarbaidje.
Koolewierstande annerje wäil moal n bitsken hieren Wäid. Deeruum sunt se nit oained foar Meetapparoate. Dan wäide Träidwierstande anwoand, man uk wäil Metalfilm-Wierstande. Dät sunt al wier litje keramiske Röire, man nu mäd n Metalloage deerap damped. Sukke Wierstande wäide uk wäil bruukt in Ferstäärkere, deeruum dät jo minner Geruusk reeke.
N besunneren Wierstand is die Traalwierstand af Potentiomeeter, die der bestoant uut n runden Boan mäd Koole af Träid, wier n Kontakt uur häär lapt. Ap ju Wiese kon die Wierstand ienstoald wäide. Ne Anweendenge is dät Räägeljen fon ju Luudstäärke.