Weeuwerstäl

dät Weeuwerstäl.

Dät Weeuwerstäl

Do Deele fon n Weeuwerstäl sunt: do bee Treede, do bee Knäppele of do Päärtjene, wier do Treede an hongje. Do Kurrele of do Skieuwen sunt do Rullen, wier do Taue uur gunge, wier do Knäppele an hongje un do deertruch ap un deel bewääged wäide konnen, dät dät Tau uur do Rullen gungt.

Unner sit die Umelööper, wier dät weeuwde Linnen uur rulled wäd. Die Brustboom of Foarboom is ju Walse wier dät weeuwde Linnen uur gungt, eer dät dät uur dän Linnenboom gungt. Die Äffener is die Roome, wieroun dät Geweeuwe spond wäd. Ju Spoule is dät Skifken un ju Pipe is ju bewäägelke Rulle deeroun,wier dät Jäiden ap sit, wier die Ounsleek fon moaked wäd. Ju Piepe kon sik bewäägje ap n Stift, die der Präin hat. Die Ounsleekträid lapt truch ju Noose ap die Piepe.

Ju Loade is ju Weeuwerloade, wieran die die Koum befäästiged, wierfon do Tienden truch dät Skäärjäiden gunge. Ju Heeuwelte is n tännen Stok, wier juust sofuul Träide hääruutkuume un vertikoal truch do Träide fon dät Skäärjäiden truuge loope, as Träide in dät Skäärjäiden oane sunt. Disse vertikoal loopende Träide sunt unner dät Skäärjäiden wier befäästiged an n Stok, die der nit an do Eende fääst, man bewäägelk is. Ju Heeuwelte kon truch do Treede ap un deel bewääged wäide, un honget an n Strik, die der uur do Kurrele of Skieuwen gungt. Disse Rulle is an n Holt befäästiged, dät ju Pläiene hat. Do buppe ap dät Gestäl lääsende Boolke, wier ju Pläiene an befäästiged is, hat die Pläienboom, un dät uur Holt, dät buppe ap an do Sieden fon dän Pläienboom sit, hat ju Kroune. Do bee flakke Stokke, wier dät Skäärjäiden kjuuswiese uur gungt, heete Roustokke, do mäd Rouhoaken* ferbuunden sunt. Ju Bräiskeede gungt ap jusälge Wiese truch dät Jäiden; ju tjoont deertou, dät annunner klieuwjen fon do eenpelde Träide fon dät Skäärjäiden tou ferhinnerjen. Die Jäidenboom is ju Walse, wier do Ounsleeksträide uurhäär gunge. Dät Sluutholt ferbint do bee Fäite, do bee Siedstukke fon dät Weeuwerstäl. *) Wo wichtich dät Weeuwen in Seelterlound waas, kon me deeran sjo, dät dät in t Suude fon Skäddel n Loundstuk roate mäd dän Noome die Rouhoake, juust ätter de Foarm.

Woudelieste

Äffener m., Bräiskeede f., Brustboom m., Foarboom m., Gong m., Heeuwelte f., Jäidenboom m., Kätte f., Knäppel m., Koum m., Kroune f., Kurrel m., Linnenboom m., Loade f., Noose f., Ounsleek m., Päärtjen n., Piepe f., Pläienboom m., Pläiene f., Präin m., Rait m., Rouhoake m., Roustokke pl., Skäärjäiden n., Skieuwe f., Skifken n., Siedstuk n., Sluutholt n., Spoule f., Spoulpiepe f., Strap m., Tämpel m., Treede m., Uumelööper m.

Dät Weeuwen

Bie dät Weeuwen häd me in de Laangte dät Skäärjäiden (ju Kätte), wier dan dät Ounsleek in de Bratte twäärs truch weeuwed wäide skäl.

Foar tweelich Smitte Linnen (7½ Äälne) dan mout me aan Äffener hääbe fon trütich Gonge; dan kumt in älke Gong sun Strap Jäiden fon ju Kätte; dan is der foar ap dät Stäl n tjukken Boom (die Jäidenboom), ap eene Eend n Gat deeroan, deer wäd n Stok truchstat. Dan wäd die Eend fon dät Jäiden in dän Boom fäästmoaked, dan wäd die Boom rundtroald, un dan gungt dät Jäiden der aal uumetou soloange, dät die Eend kumt. Midde ap dät Stäl, deer hongje do Heeuwelte un ju Loade mäd dän Koum deerbie. Dan foatje jo oun tou weeuwen un mouten uungefeer sofuul Ounsleek hääbe as dät Skäärjäiden. Dan sit die Weeuwer bääte sun Boom, dät hat n Brustboom. Deer wäd dät Skäärjäiden eerste oan fäästmoaked. Dan mout die Weeuwer n Spoule hääbe un litje Spoulpiepen. Ap do litje Spoulpiepen wäd dät Ounsleek apspouled. Dan mout dät Skäärjäiden eerste mäd Bouketen Bräi bäärseld wäide. Dan is in älke Heeuwelte aan Träid; truch dän Koum twiske älke Rait sunt allemoale twäin Träide. Nu häd die Weeuwer n holtene Treede unner Fäite mäd n Tau an do Heeuwelte. Nu trät hie mäd dän eene Fout deel, un dan gungt dät uur uumehooch, un dan gungt die uur deel un die eerste wier uumehooch. Dan eepent sik dät Jäiden twiske do Heeuwelte un die Koum. Deer wäd ju Spoule mäd een Piepe Ounsleek soloange wai un wier truchskeeten (-smieten), dät ju Piepe loos is, dan mout n friske Piepe in ju Spoule ounsät wäide.

Häd me dan n Aantje Linnen kloor, dan häd me n Tämpel, die kumt der dan ap, dät dät Linnen ap sien gjuchte Bratte kumt. Dan mout alle tjo Äälne wier uutläid un fon näien wier stäärkd (stieuwed) wäide, un so gungt dät soloange, dät do tweelich Smitte fon dän foarnste Boom ou sunt.