Stins
Ne Stins is in Fryslân un dät Groningerlound n oold steerk Steenhuus af ne Buurich, do maasttieds fon oadlige Familien baud wuuden. Dät Woud Stins is ne Oukuuting fon Stienen Hús. In dät Groningerlound wuuden do Boargen af Stainhoes noomd.
Do Huuse mäd besünners steerke Muuren wuuden ätter dät Jier 1300 baud un hieden maast n Touden tou ju Ferdeedenge. Ju Muure wieren wäil n Meeter tjuk. Ju wuuden maast Jierhunnerte loang fon do oadlige Familien bewoond. Deer häd dät so'n 175 Stinzen in Fryslân rakt, wierfon uur 60 Stinzen ap ju Fräiske Wikipedy beskrieuwen sunt. Do Stinzen sunt maast in dät 19. Jierhunnert oubreeken. Do hieden foar ju Ferdeedenge naan Sinn moor. Wäkke fon do Stinzen sunt uk tou Buuresteeden uumebaud wuuden af do sunt ferbaud un deer sunt Museen iengjucht. Fon wääke fon do oolde Stinzen in Fryslân sunt noch Moaleräien äärhoolden blieuwen.
Ju eensige Stins, ju däälich noch in Fryslân äärholden is, is ju Skierstins in Feanwâlden. Dät is däälich n kultuureel Säntrum. Ju Stins un die Stinzen- un Kruidentuin deerbie konne besichtiged wäide.
In dät Groningerlound stounde der noch ne Stins in Niebert un ju Menkemabuurich in Uithuizen, in Aastfräislound stound noch dät Steenhuus Bunderhee (Buurich Bunderhee) in dät Reiderlound. Un dan stound noch tichte bie Seelterlound ju Buurich Stickhusen, ju oawers wäil nit as typiske Stins aansjoon wäd.
Stinzeflora Beoarbaidje
Uum do Stinzen uumetou rakt dät fuul Stinzeplonten. Dän Noome häd die Botanikus Dr. Jacob Botke in 1932 dät eerste Moal bruukt, uumdät do Ienwoonere fon Feanwâlden dät bie de Skierstins woaksende Haarlimmer Klokkespul Stinzebloumen naamden.
Bielde Beoarbaidje
-
Ju Skierstins uum dät Jier 1927
-
Hoytemastate in Jonkershuzen (1503-1906) -
Sjaerdemaslot in Frjentsjer (1446-1727) Härtsoch Albrecht III fon Saksen häd deer in dät 15. Jierhunnert woond -
Liauckamastate in Seisbierrum, däälich n Hotel
