Rood
Rood is ne primäre Faawe bie ju additive Faawenmiskenge. Bie ju subtraktive Faawenmiskenge is dät ne sekundäre Faawe. Dät is ju komplementäre Faawe fon cyan. Dät is ju Faawe mäd ju kräftichste Symbolik. Wan ne Sproake uk man aan Noome foar Faawen häd, dan is dät altied rood. Ju Faawe rood Lucht sit ap dän Eend fon dät Luchtspektrum, dät noch ieuwen fon dät moanskelke Ooge blouked wäide kon. Ju Woogenlaangte fon rood Lucht lait uum 700 Nanometer. Faawen mäd läigere Frequenz konnen fon wäkke Dierte daach blouked wäide. Do naamt me infrarood..
Säädigenge
BeoarbaidjeRood van donker naar licht (grote afbeelding):
afbeelding:Kleurenovergang van zwart naar rood - klein.png
| 000000 |
110000 |
220000 |
330000 |
440000 |
550000 |
660000 |
770000 |
880000 |
990000 |
AA0000 |
BB0000 |
CC0000 |
DD0000 |
EE0000 |
FF0000 |
Van wit naar rood (grote afbeelding):
afbeelding:Kleurenovergang van wit naar rood - klein.png
| FFFFFF |
FFEEEE |
FFDDDD |
FFCCCC |
FFBBBB |
FFAAAA |
FF9999 |
FF8888 |
FF7777 |
FF6666 |
FF5555 |
FF4444 |
FF3333 |
FF2222 |
FF1111 |
FF0000 |
De kleuren tussen rood en wit zijn roze tinten.
Rood in variabele mate van verzadiging (horizontaal) en intensiteit (verticaal):
256px
Soarten fon rood
BeoarbaidjeRood |
Dunkerrood |
Tomoatenrood |
Scharloak |
Zinnober |
Benutsenge un Geföilswäid
BeoarbaidjeRood is ne Faawe ju der fluks ju Apmäärksoamkaid ap sik lukt. Die Moanske sjucht dät as Teeken fon Gefoor. Deeruum wäd rood oafte anwoand in Ferkiersampele un Signoale. Disse Betjuudenge kumt fielicht deerhäär, dät Bloud ne roode Faawe häd, (ju Faawe fon) Bloud wäd fon Moanske un Dierte instinktiv ferbuunen mäd Gefoor.
Symboliske Betjuudengen fon rood hongje hiermäd touhoope, dät is ju Faawe fon Dullegaid. Rood wäd uk ferbuuenn mäd dän Kriechsgod Mars, deeruum is woarskienelk uk die roode Planet Mars dän God wäid.
In ju Politik, fielicht al siet je frantsööske Revolution, wäd rood bruukt as Faawe fon revolutionäre, linke un in algemeenen radikoale Gruppen. So wuud toun Biespil in dän Burgerkriech in Ruslound kamped twiske “do Roode”un “do Wiete”. Ap Gruund deerfon hiet Ruslound unner dän Kooldee Kriech uk wäil dät “roode Gefoor”. Uk dät maoistiske China wuude mäd ju roode Faawe assozierd, sjuch t.B. dät litje roode Bouk. China wuud oawers as dät “jeele Gefoor”oumoald. Do Foonen fon kommunistiske Lounde sunt uk oafte rood.
In wät swäkkere Foarm is rood ju Faawe fon dän Sozialismus in aal sien Varietäte, un deer truch uk fon sozioal-demokratiske Paatäien as ju SPD. Ju Linke hat dan uk immer “rood”. Apfaalend is, dät in do Fereende Stoaten ju Faawe rood juust anwoand wäd foar ju konservative Republikaniske Paatäi. Dätsälge jält foar Paraguay, wier do konservative “Colorados” ju Faawe rood, un do wät moor foardeelige “Liberales” ju Faawe blau hontierje.
In ju Boukhooldenge wäide roode Faawen bruukt foar negative Taalen, ofwäil Skeelden. Die der Skeelde häd, is “in do roode Taale”.
In ju katoolske Säärke is rood ju liturgiske Faawe fon do Misgewande in ju Pingstertied, ferwiesend ätter do fjuurige Tungen. Uk wäd ju Faawe bruukt ap Martyrerfäste un ap stille Fräindai. Ju roode Faawe rakt deerbuppe Wäid an dät Amt. So duuren bloot Kardinale dät Kardinalsrood (of Skarloak) dreege. Dät rakt hiere Offerbereitskup an uum hier oaine Bloud tou offerjen foar ju Säärke.
Rood is uk ju Faawe fon de Ljoowe. Ap Valentinsdai rakt dät roode Rousen un roode Haaten.
Moslems faawje hiere Hounde ap bestimde Fiere rood mäd Henna.
Puure Schokoloade is maasttied ferpakked in rood Poapier, in Juunsats tou Molkschokoloade, ju der blau ferpakked is. Uk Säddenmolk kumt maasttied in roodee Pakkenge, juunuur Molk (blau) un Joghurt (gräin).
In ju Moalerkunst wäd rood uk bruukt uum ju Apmäärksoamkaid tou länkjen. Ju Faawe kumt truch dät Faawenperspekttiv in n Skilleroatsje ätter foaren ferglieked mäd moor näitroale Faawen.
In die elektroniske Faawencode stoant rood foar dän Ziffer 2.