Oaiwiete

Do Oaiwiete ( feekelk Proteine, buute fon't roomelster Säspel Aaiwiete, Düütsk:Proteine, Eiweiße ) sunt uut Aminosüüren apbaude besunners groote Moleküle (Polypeptidkätten). Do spielje in dän Apbau fon alle Sällen ne wichtige Rulle.

protein model mosaic.

Ruumte-Struktuur

1.: N Deel fon ju Aminosüüresequenz fon n Protein, also fon ju Primärstruktuur
2.:Links een Bielde fon n β-Fooldblääd in rood, wät mäd n Strieke un n uur Fooldblääd, bee in grau, ferbuunen is. Dät sunt Sekundärstruktuure. Gjuchts een α-Helix in rosa, uk ne Sekundärstruktuur.
3.:Ju Tertiäre Struktuur fon n gans Protein.
4.: Hier sunt moorere Proteine in een Quartärstruktuur teekend.

Ju Ruumte-Struktuur wäd apdeeld in Primär-, Sekundär-, Tertiär- un Quartär-Struktuur. Dät betjudt nit in älken Faal, dät n Protein bloot een fon düsse Struktuure hiede, noa, do Struktuure beskrieuwe bloot unnerskeedelke Oainskuppe fon ju Ruumtestruktuur. Fonsäärm rakt dät in dän Häärstaalengs-Ouloop fon Oaiwiete (Proteinbiosynthese) unnerskeedelke Stadien, deeroane mongs ju Aminosüüresequenz al deer is, man ju Fooldenge in ju Ruumte noch nit.

Primär-Struktuur

Ju Primär-Struktuur fon n Protein beskrift ju Aminosüüre-Sequenz, dät hat, wäkke Aminosüüren in dät Protein sunt, un in wäkke Riegenfoulge. Wan deer bloot n gans litjen Unnerskeed twiske two Proteine is, sunt dät al two ferskeedene Proteine. Dät jält natüürelk uk foar do uur Struktuure.

Sekundär-Struktuur

Ju Sekundär-Struktuur beskrift ju Ruumte-Struktuur fon aan spezifisken Ousnied fon dät Protein. So aan Ousnied kon as Helix (Moortoal:Helices), as Fooldblääd (düütsk:Faltblatt) af as n Strik (düütsk:Schleife) apbaud weese, wierbie dät fon Helices, Fooldbleede un Strieke moorere Varianten rakt.

Oafter rakt dät:

• α-Helix
• π-Helix
• 3₁₀-Helix
• β-Fooldblääd
• β-Strieke

• 
  Ne α-Helix in n Protein
• 
  N β-Fooldblääd in n Protein

Tertiär-Struktuur

Ju Tertiär-Struktuur fon n Protein beskrift nu ju Ruumte-Struktuur fon dät heele Protein, wo dät uut do ferskeedene Sekundär-Struktuure as Helices, Fooldbleede un Strieke apbaud is.

Quartärstruktuur

Ju Quartäärstruktuur beskrift, wo sik moorere Protein-Moleküle tou aan Komplex ounoardenje.

Wällen

• Ne Siede fon ju Universität Hamburg uur Peptide un Proteine