Nantes

Nantes (ap Bretonisk Naoned; ap Gallo: Naunnt, Latiensk: Portus Namnetus) is ne Stääd in dät Wääste fon Frankriek. Dät lait bie ju Mundenge fon ju Äi Loire.

Nantes
Statistieke
Ienwoonertaal	282.047 (2009)
Fläche	65,19 km²
Befoulkengstichte	4.327 km²
Höchte	20 m. buppe N.N. (2–52 m)
Politik
Lound	Frankriek
Region	Pays de la Loire
Uur
Postleittaal	44000, 44100, 44200 un 44300
Tiedzone	UTC +1
Websiede	www.nantes.fr

Fergeenhaid

Gruundenge

As in 56. f. Kr. unner Gaius Iulius Caesar do Galliere fon dät Roomske Riek deelsmieten wuuden wieren, duurde dät nit loange, bit in 50 f. Kr. ju Stääd Nantes unner sin latienske Noome Portus Namnetus gruunded wuude.

Leete Antike un Foulkewonnerengstied

In't trääde Jierhunnert trieden do Bewoonere fon ju Stääd uur tou't Kristendum, tou ju sälge Tied begonnen do Oolde Saksen, in dät Rebät uutfaale tou moakjen. Düsse Uutfaale uum dän Sleeuwe-Kanoal wieren die Begin fon ju Äntwikkelenge, ju in't füüfte Jierhunnert tou ju angelsaksiske Besiedelenge fon Grootbritannien fiere skuul.

In't füüfte un säkste Jierhunnert skällen do Bretonen uut Grootbritannien keemen weese. Do archäologiske Indizien deerfoar sunt oaber täämelk tän.

Dät Middeloaler

In 843 is ju eerste Fjuurlääse truch do Loire-Normannen uurlääwerd. Dät wieren Wikingere, do sik oun ju Mundenge fon ju Loire deelsätten.

In 1066 roate sik die Groaf fon Nantes dät Heertoachdum Bretagne. In't Jier 1154 wuude Nantes oun Hinnerk II. roat, die in't sälge Jier dän Troon fon Änglound kreech. In 1460 wuude in Nantes een Universität gruunded. Ätter dän Dood fon Anne de Bretagne (1477 - 1514) wuude ju Bretagne oun dät frantsööske Stomlound ounsleeten.

Ju äddere Näitied

Ätter ju Deeltaaienge fon do Hugenotten, also do frantsööske Protestanten, ju in do Massakere fon ju Bartholomäusnoacht n bloudergen Hööchtepunkt foont, wuude ap n 13. April 1598 truch Hinnerk IV. dät Edikt fon Nantes (Toleranzedikt) uutroat. Dät roate do frantsööske Protestanten Religionsfräiegaid. In 1685 wuude dät oaber fon Ludwig XIV. mäd dät Edikt fon Fontainebleau touräächnuumen.

Uumdät dät oun ju Mundenge fon ju Loire so goadelk lain waas, wuude Nantes in't 18. Jierhunnert ju betjuudendste Hoawenstääd fon Frankriek. Jo dreeuwen domoals Honnel mäd Asien, oaber jo bedeeligeden sik foaraaln oun dän Sklouenhonnel. Sowät n Haaldeel fon do frantsööske Sklouenskiepe geen domoals fon Nantes uut ap Foart.

Ju Frantsööske Revolutsjoon

Fon 1789 bit 1799 waas ju Frantsööske Revolutsjoon. Do touniemend radikoale Mäitnoamen monken ju näie Revolutsjoons-Regierenge paasede oaber ju köönichs-tjoue katoolske Loundbefoulkenge nit, ju fon 1793 tou 1796 tou in un uum dät Département Vendée dän Vendée-Apstound juun ju Eerste Frantsööske Republik prouwede. Uk Nantes heerde tou dät apstoundiske Rebät.

Die Apstound wuude fon do Troppen fon dän Nasjonoalkonvent blouderch deelsloain. Jo möärenden Ljuude un Fäi un fernäilden Siedelengen un Baulound. Sun twohunnertduusend Ljuude skällen deerbie stuurwen weese, aleenich in Nantes skällen säkstienduusend Ljuude waigjuchted wuuden weese, do maaste deerfon truch Fersuupen in de Loire.

Die Twäide Waareldkriech

In dän Juni 1940 wuude ju Stääd in Nazi-Düütsklound sin Wääst-Fäildtoach truch ju Wehrmacht besät. Ap dän 20. Oktober 1941 wuude die düütske Stääd-Kommandant Oberstleutnant Karl Hotz truch ju Résistance (dän Frantsööske Weerstound) uumebroacht. As Wräike deer foar broachten do düütske 48 Jeesele uume.

As in dän Juni 1941 in Frankriek unner ju Vichy-Regierenge do Regionen iendeeld wuuden sunt, wuude Nantes, ju histooriske Haudstääd fon ju Bretagne, mäd dät näie Département Loire-Atlantique, wier dät Präfektuur fon wuude, fon ju Bretagne outränd. Däälich heert dät also tou ju Region Pays de la Loire.

Fon 1943 oun hiede ju Kriechsmarine een Lazarett in ju Stääd. Twiske dän 16. un dän 23. September wuude Nantes truch aliierde Lucht-Oungriepe läip meenuumen. Ätter ju Loundenge fon do Aliierde in ju Normandie Ounfang Juni 1944 wuude ju Stääd ap n 12. August 1944 fon do düütske Besättengstroppen rüümd.

Commons: Nantes – Bielden, Videos un Audiodoatäie