Mersebuurich
Mersebuurich (Düütsk: Merseburg) is een Doom- un Hoochskoulstääd oun ju Saale in't Suude fon Saksen-Anhalt. Ju is Ferwaltengs-Sit fon dän Saalekring un lait ap'e Naite fon do Groot-Stääde Leipzig un Halle.
Fergeenhaid
BeoarbaidjeJu Stääd wuude Eende fon't 9. Jierhunnert foar't eerste Moal skriftelk apfierd, in 919 wuude ju fon Hinnerk I. tou een Köönichspalts uutbaud. Uut dät njuugende of tjaande Jierhunnert stommet uk een theologiske Houndskrift, ju uk do ap ooldhoochdüütsk ferfoatede germaansk-heedenske Mersebuurger Häkser-Spröäke änthoalt.
Twiske do Jiere 968 un 981 waas ju Stääd eerstmoalich Sit fon een Bistum, in 1004 wuude dät Bistum wiergruunded un hiede Bestound bit 1565 tou.
Domoals stoorf die lääste katoolske Biskop in ju Stääd, un ätterdät Martin Luther al in 1545 in dän Mersebuurger Doom präätend hiede, wuude ju Stääd eendgultich luttersk. Ätter dät Eende fon't Bistum wuude Mersebuurich in do foulgjende Jierhunnerde wikselnde Fürstenduume tousloain.
In 1815 koom dät tou dän Regierengs-Besierk Mersebuurich in ju domoalige prüüske Provinz Saksen. Uk ätter dät Eende fon ju prüüsk dominierde Monarchie bleeuw düssen Regierengs-Besierk ärheelden bit 1944 tou, as ju Ferwaltengs-Apdeelenge näi oardend wuude. Ätters roate dät dan bit 1945 tou ju Provinz Halle-Mersebuurich. In düsse bee lääste Jiere fon dän twäide Waareldkriech - 1944 un 1945 - wuude Mersebuurich läip bumbardierd.
Ätter dän Kriech koom dät Rebät tou ju DDR, ju Bestound hiede fon 1945 bit 1990 tou. Twiske 1947 un 1952 roate dät al een Lound Saksen-Anhalt, äänelk dät Saksen-Anhalt fon däälich. In 1954 wuude ju Techniske Hoochskoule Leuna-Mersebuurich gruunded. In 1968 begon ju sonaamde Sosjoalistiske Rekonstruktsjoon, een in'e sosjoalistiske Ideologie begruunded Stäädebau-Konzept, wiertruch groote Deele fon ju Ooldstääd stukken moaked wuuden. Bit tou dät Eende fon ju DDR liet me heele Sträitentoage ferfaale of ouriete. Ju Ienwoonertoal hiede dän hoochste Stound uum 1980 (50932 Ljuude in't Jier 1981). Sänt düsse Tied gungt ju Ienwoonertoal wier tourääch un liech in't Jier 2012 bie 33520 Ljuude - een Gröötenoardenge, ju toulääst in do 1930er Jiere tou tällen waas.