Hoolichmetal

N Hoolichmetal (dt. Halbmetall) is n Hoolichlaiter mäd n negativen indirekten Beendoustand (äng. band gap).

Schematiske Wiergoawe fon do Energiebeende fon n direkten Hoolichlaiter (A), n indirekten Hoolichlaiter (B) un n Hoolichmetal(C).

In sukke Materiale lait ju Spitse fon dän Valenzbeend haager in Energie as die Boudem fon dän Laitengsbeend, man ju Spitse un die Boudem lääse ap n uur Punkt in ju Brillouinzone. Ju Foulge is, dät et groote Antaale Goate in dän Valenzbeend rakt, as uk Elektrone in dän Laitengsbeend, deeruum dät dät Ferminiveau bee Beende truchkjuuset. Dät rakt goude elektriske Laitenge. In fuul Aspekte hääbe sik disse Materiale also as n Metal, man in n ächt Metal lait dät Ferminiveau midde in n breeden Beend un rakt dät man een Soarte Laitengsdreegere.

Dät Element Tin is n goud Biespil fon n Hoolichmetal. Fon Koolestof rakt dät uk ne Modifikation ju n Hoolichmetal deerstoalt, nämmelk Graphit. Interessant is, dät dät et n (hexagonoal) Bornitrid BN rakt, dät bolde jusälge Struktuur häd as Graphit, man mäd n litjen positiven Beendoustand. Bee Stoffe hääbe n delokalisierd System fon Pi-Elektrone. Ju Lokalisation is feroantwoudelk foar ju Bratte fon dän Beend un ju Mobilität fon do Laitengsdreegere deeroane, man ju is an sik nit genouch uum tou metallisk Behääben tou fieren.

Ju Bielde wiest ne schematiske Fergliekenge fon ju Loage fon do Laitengs- un Valenzbeende in A) n direkten Hoolichlaiter, B) n indirekten Hoolichlaiter un C) n Hoolichmetal. Ju Energie fon bee Beende is ouhongich fon dän Woogevektor k, die hier bloot in een Dimension wiesd is. Die Woogevektor kon uk betrachted wäide as dän Impuls fon do Laitengsdreegere. N uur Interpretation is ju fon n (rüümelken) Frequenz, uumekierd proportionoal mäd ju Woogelaangte fon dät Elektron, betrachted as ne Wooge-Ärschienenge.