Evolutionär Oardkonzept
Dät Evolutionäre Oardkonzept is een fon two wichtige Definitione fon dän Begriep "Oard" in juu Biologie. Ne Oard is ätter disse Definition ne eenpelde Oustammengslienje mäd Foarfoaren un ätterkuumende Generatione, mäd oaine evolutionäre Tendenzen un n historisk Schiksoal. Disse Definition kwäd gans düütelk - uurs as dät Biologiske Oardkonzept, in dät juu Tiedbegränsenge fon ne Oard stuur is - dät ne Oard fon hiere Äntstoundenge truch Apkleeuwenge fon ne Stamoard bit tou hier Eende - truch oaine Apkleeuwenge in two näie Oarde af truch Uutstierwen - een Oard blift, gans egoal, wo fuul Evolution deertwiske geböärt.
Ne Oard ätter disse Definition wäd uk "Chronospezies" naamd.
Ärkläärenge mäd Hälpe fon n Kladogramm
BeoarbaidjeDeer is n Kladogramm mäd Variablen. Sun Kladogramm is so äänelk apbaud as n Stamboom, so sjucht me, dät k juu Stamoard fon alle Oarde in düt Kladogramm is, j juu Stamoard fon doo Stamoarde g, h, i un doo lieuwende Oarde B, C, D, E, F, me sjucht uk, dät i juu Stamoard fon juu uur Stamoard g un doo lieuwende Oarde D, E un F is, un dät juu Stamoard g juu Stamoard fon D un E is.
Uut juu Stamoard k äntstuuden truch Apkleeuwenge doo Linien fon A un j, wierbie juu Chronospezies A bit däälich deer is. Uut j sunt doo bee Chronospezies h un i äntsteen. Fon h stamme do bee lieuwende Oarde B un C ou, fon i juu lieuwende Oard F un juu oolde Oard g, uut g sunt ätter ne relativ kuute Tied D un E äntsteen.
Ätter dät Evolutionäre Oardkonzept is nu älke Linie een Oard, egoal wofuul Evolution geböärt, in dän Tiedruum twiske hiere Äntstoundenge un hier Eende (truch Apkleeuwenge in näie Oarde af truch Uutstierwen). Een gans loange Linie as A is ätter disse Definition gnau so een Oard as een gans kuute Linie as g.
A B C D E F \ \ / \ / / \ \ / \ / / \ \ / \/ / \ \/ g / \ h \/ \ \ i \ \ / \ \ / \ \ / \ \ / \ \ / \ \/ \ j \ / \ / \/ k /
Wällen
Beoarbaidje- Peter Ax: Das Phylogenetische System; Gustav Fischer Verlag; ISBN 3-437-30450-X