Aymara (Sproake)

Aymara is ne Sproake, ju der boald wäd fon do Aymara uut do Anden un heert tou Aru-Sproaken. Aymara wäd boald fon moor as ne Millione Ljuude. Dät is een fon do eepentelke Sproaken in Bolivien un Peru, un dät wäd uk in Argentinien un Chile boald.

Geskichte

Wäkke meene, dät dät Aymara häärkumt fon ju Sproake, ju der boald wäd in dät Bolivianiske Tiwanaku (allere Skrieuwwiese: Tiahuanaco). Dät kon nit bewiesd wäide, man dät is daach bekoand, dät ju Sproake boald wuud in do rieke Aymara Köönichrieke, do der leeter fon do Inka ärooberd wuuden sunt.

Geografiske Ferspreedenge

Dät rakt 1.200.000 Bolivianiske Spreekere fon Aymara, 500.000 Peruvianiske Spreekere, 20.000 Chileniske Spreekere un ungefäär 18.000 Argentiniske Spreekere.

Wan Aymara, alleweegense wier dät boald wäd, tou grooten Deel gliek is, so rakt dät daach Unnerskeede ätter dät Gestrich. Aymara, as dät in La Paz (Bolivien) boald wäd, wäd betrachted as ju skeenste Foarm fon ju Sproake.

Eenpeldhaide

Een fon do besunnere Oainskuppe fon ju Sproake is, dät ätter Aymariske Apfoatenge ju fergeene Tied, as in bildelke Sproake, betrachted wäd as dät wät foar aan lait, insteede fon ju maast gongelke Apfoatenge, dät dät wät foarbie is, bääte aan lait.

Wan ju Apfoatenge toueerst foar fuul Ljuude ferstat juun ne Gesätsmäitegaid, is dät daach in philosophiske Apsicht goarnit so froamd, deeruum dät, wät foar aan lait, je sichtboar is as ju Fergeenhaid, un wät bääte aan lait, uunsichtboar is as ju Toukumst. Man owwol dät n Seelter wäil uurs ferstoant, boalt hie daach fon "foartied", so as dät "foar" him liech.

Ferbiendengen

Wikipedia in Aymara.